درون مایه اصلی (تم)
درونمایهی اصلی یک اثر فلسفه، پیام یا ایدهای است که در قلب آن قرار دارد و بیانکنندهی این است که اثر کلاً راجع به چیست.
در ابتدا داستانها به دو دلیل تعریف میشدند: سرگرمی و تعلیم. درست است که بخش قابل توجهی از شاهنامه راجع به قهرمانبازیهای شخصیتی به نام رستم است، ولی در عین حال هدف آن ستایش از فرهنگی که چنین شخصیتی را به وجود آورده نیز هست. در واقع این چیزی است که مرز بین داستان و دنیای واقعی را مشخص میکند: دنیای واقعی درونمایهی اصلی، پیام یا معنای خاصی ندارد، مگر این که خودمان آن ها را برای خودمان ایجاد کنیم. اینجاست که بحث مهم دیدگاه مطرح میشود؛ هدف عقاید و مذاهب مختلف معنا دادن به یک دنیای بیمعنی است و دیدگاهی که هریک ارائه میکنند در راستای تقویت معنای درنظرگرفته شده است.
درونمایهی اصلی با پیام اخلاقی تفاوت دارد، چون اولی اغلب راجع به موضوع اصلی داستان است، نه برداشت یا نتیجهگیری از آن. به عنوان مثال، "دوستی" یا حتی بهتر از آن، "حفظ کردن دوستی در یک دنیای سرد و خشن" درونمایههای یک اثر هستند و نویسنده قصد دارد کاری انجام دهد تا مخاطب راجع به آنها فکر کند، در حالی که "با دوستی میتوان تمام مشکلات را حل کرد" یک پیام اخلاقی است؛ درس و نتیجهای که نویسنده قصد دارد خواننده از اثر یاد بگیرد. البته بعضی مواقع مرز باریکی بین این دو وجود دارد و درونمایهی اصلی میتواند توسعهدهنده و منتقلکنندهی یک پیام اخلاقی باشد، ولی هردو لزوماً یک صدا نیستند؛ خواننده میتواند با پیام اخلاقی نویسنده مخالف باشد، ولی چه موافقت کند، چه مخالفت، اثر همچنان راجع به درونمایهی اصلی خواهد بود.
یک جای خوب برای شروع به فکر کردن راجع به درونمایهی اثر کشمکشی است که به تصویر میکشد؛ این که کشمکش کلی اثر چیست، از کجا برخاسته و چه سوالاتی را برمیانگیزد.
بین کمیکها:
- 300: هیچ مردی بالاتر از مردی دیگر نیست.
- بتمن: چگونگی تاثیر آسیبهایی که در گذشته به ما وارد شدهاند روی انتخابها و در نتیجه شخصیت فعلیمان
- چهار شگفتانگیز: طبیعت خانواده
- سندمن: هر چیزی عوض میشود و به پایان میرسد و هیچ یک از این دو بد نیستند.
- اسکات پیلگریم: جنگ برای معشوق
- وی مثل وندتا: معنی آزادی داشتن چیست؟ برای رسیدن به آن چه تاوانی باید پرداخت؟
- اسپایدرمن: قدرت زیاد مسئولیت زیاد به همراه دارد.
بین فیلمها:
- دکتر استرنجلاو: چگونه میتوان بشر را نجات داد وقتی خودش در حال نابود کردن خودش است؟
- ترمیناتور: هیچ سرنوشتی غیر از چیزی که خودمان میسازیم وجود ندارد.
- اینک آخرالزمان: تاثیر جنگ روی روان انسان
- ماتریکس: طبیعت واقعیت و دنیای اطرافمان؛ آیا میتوانیم به احساساتمان اعتماد کنیم؟ آیا اولیاء امور از آن برای گمراه کردن ما استفاده میکنند؟
- تنها در خانه: اتکاء به نفس
- بازگشت به آینده: اگر دانش تغییر دادن زندگیتان را داشتید، آن را تغییر میدادید؟
- ایکورو: چند روز آخر زندگی خود را چگونه میگذرانید؟
بین سریالهای تلویزیونی:
- 24: برای اجرای عدالت تا کجا پیش میروید؟
- بریکینگ بد: تاثیر انجام کار بدی که در ابتدا (ظاهراً) نیت پشت آن خیر بوده، روی زندگی، خانواده و روحتان چه اثری میگذارد؟
- مستر بین: نامعمول فکر کردن
- استار تِرِک: احتمال ایجاد رابطهی دوستی بین نژادهای مختلف
بین آثار ادبی:
- بلندیهای بادگیر: آیا انتقام گرفتن ذهن انسان را آرام میکند؟
- ارباب حلقهها: حتی کسانی که بیاهمیت به نظر میرسند، پتانسیل تغییر دنیا را دارند.
- سفرهای گالیور: زمین جای مزخرفی است و نمیتوان از آن فرار کرد.
- کنت مونت کریستو: ریاکاری اشراف
- مزرعهی حیوانات: جایگزین شدن ظالمان جدید با ظالمان قدیمی
- فرانکشتاین: عواقب ناگوار پا کردن در کفش خدا
- کمدی الهی: در جهان آخرت چه پاداش یا عذابی در انتظارتان است؟
بین بازیهای کامپیوتری:
- سری فالاوت: حتی پس از پایان دنیا هم مردم به کشتن هم روی میآورند.
- شاهزادهی پارسی (سهگانهی شنهای زمان): هر عملی عواقب مخصوص به خود را دارد و نمیتوان تا ابد از مواجهه با آن سر باز زد.
- آژیر قرمز (رد آلرت): آیا چیزی بهتر از دنیای فعلی ما وجود دارد؟
- سری تمدن سید میر: برای این که یک تمدن پیشرفت کند، به چه چیزی نیاز است؟
- استارکرفت: هدف مخرب رسیدن به کمال مطلق
منبع : frozenfireball.mihanblog.com