یادداشت: انیمیشن و سنت

انگار نه انگار که تا همین 20 سال پیش وقتی کسی گوشی موبایل بزرگ و زمخت خود را در دستش می گرفت همه به او زل می زدند تا بتوانند گوشی موبایلش را ببینند. اتفاقی که در دنیای امروزی بخشی از اتفاقات عادی زندگی روزمره ماست. دنیای امروز یا بهتر بگویم عصری که در آن زندگی می کنیم به نام عصر اطلاعات شناخته می شود. عصری که تکنولوژی های ارتباطی و رسانه ای زندگی سنتی ما را دستخوش تغییرات بسیاری کرده است. جامعه سنتی ایران که تا دهه 70 و حتی 80 شمسی می توانستیم هنوز رگه هایی بسیاری از سنت را در زندگی مردمانش ببینیم، امروز دیگر کمتر می توان سنت را در جامعه ایرانی مشاهده کرد.

جامعه ای که به سرعت درگیر عصر مدرنیته و دل مشغولیت های جدیدش شده است و انگار دیگر وقتی برای دنیای سنتی گذشته ندارد. دنیای امروز دنیای تکنولوژی و ارتباطات نوین است. ارتباطاتی که می توانند در کسری از ثانیه شما را به آن سوی آب ها وصل کنند تا بتوانید با جهان پیرامون خود فارق از هرگونه ملیت، جنسیت و نژاد ارتباط برقرار کنید.

مارشال مکلوهان زمانی اعلام کرد که رسانه همان پیام است. همین جمله سر آغاز شروع عصری شد که رسانه ها این قابلیت را داشته باشند تا هزاران برابر سریع تر و با روش های پیچیده تر مفاهیم و اطلاعات را در اختیار شما بگذارند. متاسفانه در جامعه امروز ما شکاف نسل ها به وضوح دیده می شود و همین شکاف نسل می تواند تبدیل شود به بحران هایی که امروزه شاهد شکل گیری آن ها در درون خانواده ها هستیم. بحران هایی که بخش بسیاری از آن به این علت شکل گرفته اند که جامعه ایرانی سریع تر از آنچه که فکر کنیم درگیر دنیای مدرنیته شده است. گذار از دنیای سنتی به دنیای مدرن برای جامعه ایرانی انگار در یک شب رخ داده است، درحالی که این اتفاق برای جوامع دیگر نه به این سرعت بلکه در طی چندین دهه اتفاق افتاده است.

انیمیشن و به طبع آن کمیک ها از جمله رسانه هایی هستند که نه تنها می توانند بر روی مخاطبان تاثیرات بسیاری داشته باشند بلکه می توانند بسیاری از مشکلات مربوط به شکاف نسل بین کودکان و نوجوانان با والدین آن ها را نیز حل کنند. به همین علت انیمیشن به واسطه ارتباط نزدیکی که با مخاطبان کودکان و نوجوانان دارد بسیار مورد توجه بسیاری از فعالان فرهنگی است. چرا که انیمیشن می تواند برای آموزش و رساندن مفاهیم و پیام های فرهنگی به مخاطبان کودک و نوجوان مورد استفاده قرار بگیرد. کودکی و نوجوانی به عنوان مهمترین دوران زندگی هر فرد در مباحث جامعه شناسی مطرح می شود. زیرا در این سن کودکان و نوجوانان آمادگی بیشتری را برای پذیرش انگاره های فرهنگی و اجتماعی و تثبیت آن ها در ذهن خود دارند. به همین علت این دوران می تواند به فرصت مناسبی برای آموزش نسل های جوان تر تبدیل شود.

انیمیشن به واسطه درگیر کردن ذهن کودکان و ایجاد دنیایی فانتزی برای آن ها این قابلیت را دارد تا در جهت آموزش و یادگیری مهارت های فردی و اجتماعی مورد استفاده قرار بگیرد. دنیای امروز به خصوص کشورهای توسعه یافته بر اهمیت آموزش نسل های بعدی پی برده اند. به همین علت سرمایه گذاری های بسیاری را در توسعه صنعت انیمیشن انجام داده اند. تولید سالانه بیش از هزاران عنوان انیمیشن در جهان آن هم به وسیله قطب های انیمیشن سازی همچون کشورهای ژاپن، آمریکا، چین و فرانسه حاکی از اهمیت انیمیشن در جهان امروز است. انیمیشن دیگر یک رسانه برای سرگرم کردن مخاطبان کودک و نوجوان نیست بلکه رسانه ای است جریان ساز که می تواند کودکان و نوجوانان ما را به سمت پیشرفت و یا حتی پسرفت سوق دهد.